TGĐ Cao Anh Sơn: Mạng di động Viettel lớn lên cùng vận hội của đất nước

Nhịp sống đã đăng lúc 20:00 - 14.10.2024

Sinh ra trong giai đoạn kinh tế đất nước phát triển năng động, mạng di động Viettel có cơ hội phát triển bùng nổ khi gắn mục tiêu kinh doanh song hành với các mục tiêu phát triển đất nước. Ông Cao Anh Sơn, Tổng Giám đốc TCT Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) đã chia sẻ về những kỳ tích của mạng di động Viettel nhân dịp kỷ niệm 20 năm ngày chính thức kinh doanh (15/10/2004 – 15/10/2024).

KHÁT VỌNG LỚN TẠO NÊN KỲ TÍCH LỚN

"Khát vọng lớn là động lực cho tất cả người Viettel cùng tiến theo một hướng, bất chấp khó khăn".

- Nhịp sống: Sau 20 năm, câu chuyện Viettel trở thành mạng di động số 1 tại Việt Nam vẫn là câu chuyện truyền cảm hứng cho khởi nghiệp. Ông có thể chia sẻ về những yếu tố thành công của Viettel khi tham gia thị trường khi đó?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Nếu nhìn lại, chúng ta có thể nói thời điểm đó Viettel khá may mắn khi hội tụ đủ cả các yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Việt Nam khi đó là một thị trường tương đối lớn, với hơn 80 triệu dân, tỷ lệ thâm nhập điện thoại chỉ khoảng 4-5% - dư địa phát triển còn rất lớn. Kinh tế đất nước cũng bước vào giai đoạn phát triển năng động với tốc độ cao hơn các nước trong khu vực như Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore, Indonesia, Malaysia, Phillipin. Đó là những điều kiện khách quan để Viettel có cơ hội phát triển.

Tuy nhiên, cơ hội đó không chỉ dành riêng cho Viettel, mà chia đều cho cả các nhà mạng đã đi trước (MobiFone, Vinaphone, Sfone) và cả các nhà mạng đi sau (HTMobile, Gtel, EVNMobile). Chính những yếu tố nội tại đã giúp Viettel đề ra được những chiến lược đúng đắn, cách đi khác biệt vượt qua các thách thức để trở thành mạng di động số 1 trên thị trường.

Nếu xét tại thời điểm đó, Viettel là một công ty quy mô nhỏ trong lĩnh vực viễn thông di động, vốn ít, kinh nghiệm mỏng, nguồn lực hạn chế. Nhưng tầm vóc khát vọng của Viettel lại lớn vô cùng. Muốn tự xây dựng mạng di động của người Việt. Muốn cạnh tranh sòng phẳng được với doanh nghiệp đứng đầu thị trường gấp hàng chục lần. Muốn mỗi người dân Việt Nam sẽ có một chiếc điện thoại để sử dụng. 20 năm trước, đó là những điều kỳ lạ. Khát vọng đó là động lực cho tất cả cùng tiến theo một hướng, bất chấp khó khăn.

- Nhịp sống: Ông có thể chia sẻ rõ hơn về khát vọng đã giúp một nhà mạng nhỏ - Viettel 2004 - có thể biến thành “khổng lồ” như thế nào?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Viettel từ khi mới thành lập năm 1989 đã có khát vọng trở thành một công ty công nghệ, phục vụ người dân Việt Nam bằng công nghệ rồi. Nhưng điều kiện lúc đó chưa có, nên chưa thể làm được. Viettel có giấy phép kinh doanh viễn thông từ năm 1995, nhưng đến năm 2000 mới bắt đầu kinh doanh điện thoại VoIP đường dài.

Viễn thông di động là một lĩnh vực công nghệ cao thời điểm đó, đòi hỏi nguồn đầu tư lớn. Số tiền vốn Viettel tích lũy được chủ yếu từ 4 năm kinh doanh VoIP và các lĩnh vực khác không thấm vào đâu. Khi khai trương kinh doanh, mạng di động Viettel có vỏn vẹn 150 trạm phát sóng, tại 3 thành phố lớn. Con số đó thực sự khiêm tốn khi so với các nhà mạng khác. Sfone ra mắt trước 1 năm đã phủ sóng tại 15 tỉnh thành phố, còn 2 mạng lâu đời Vinaphone và MobiFone cũng có mặt tại tất cả các địa phương với hàng nghìn trạm phát sóng.

Đảng ủy, Ban Tổng giám đốc của Viettel khi đó đã có những quyết sách chiến lược sáng suốt, biến nguy thành cơ đưa thách thức, trở thành cơ hội đột phá. Đầu tiên, quyết tâm tự mình làm chủ là quyết sách quan trọng để Viettel có thể chủ động thực thi các chiến lược theo đuổi khát vọng “phổ cập hóa điện thoại di động”. Chúng ta phải đưa sóng di động phủ rộng toàn quốc, đến cả vùng miền cư dân thưa thớt, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Tôi nghĩ nếu có nhà đầu tư nước ngoài tham gia dự án, họ sẽ cân đo dòng tiền trên mỗi trạm, ưu tiên khả năng sinh lời và sẽ khó chấp nhận việc phủ sóng ở nơi ít khách hàng.

Chiến lược đúng đắn tạo nên sự khác biệt của mạng di động Viettel. Mọi người đều đã rõ về câu chuyện Viettel đi mua thiết bị để kinh doanh, trả chậm từ 2-4 năm để có hạ tầng đột phá phủ khắp Việt Nam. Đó cũng là nghệ thuật đàm phán, đảm bảo việc hợp tác nhưng vẫn giữ được tự chủ. Thú vị là khi đó, viễn thông thế giới suy thoái, các nhà mạng không đầu tư nữa, Viettel mới có cơ hội để mua trả chậm số thiết bị này. Nhưng chính cơn suy thoái lại là cơ hội để Viettel lại phát triển mạnh mẽ.

Đồng bộ với chiến lược hạ tầng, các chính sách kinh doanh cũng đi theo hướng tạo điều kiện để người dân có thể tiếp cận được nhiều nhất: giá cả hợp lý, bỏ các giới hạn thời gian sử dụng,... Khát vọng hổ cập hóa dịch vụ di động cũng được lan tỏa tới mỗi người CBNV Viettel, tạo nên không khí hừng hực khí thế làm việc quên mình. Từng bước một, Viettel gỡ được thế bí về nguồn vốn, vừa đột phá cho kinh doanh ngay trong bối cảnh đầy thách thức.

Tất cả những điều đó trở thành điều kiện tiên quyết để Viettel bứt phá, trở thành mạng di động số1 Việt Nam chỉ sau 4 năm và tiếp tục duy trì vị thế cho đến ngày hôm nay.

"Tôi nghĩ rằng, Viettel chưa từng là nhà mạng nhỏ, vì những khát vọng của người Viettel rất lớn, ngay từ khi quy mô công ty còn nhỏ bé. Dám đặt các mục tiêu lớn lao, kiên định trong đàm phán để có sự hợp tác công bằng, đối diện thách thức để tự chủ mọi mặt, bản lĩnh đó của người Viettel đã xác lập vị thế doanh nghiệp từ khi khởi nghiệp."

- Nhịp sống: Vậy thời điểm nào thì Viettel không còn xem mình là “mạng nhỏ”?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần nhìn lại lịch sử một chút. Từ những ngày đầu kinh doanh, những mục tiêu mà Viettel đề ra cũng rất khác biệt: “Mỗi người dân Việt Nam một chiếc điện thoại di động”. Sau này là các mục tiêu tương tự: “Mỗi người Việt Nam một chiếc smartphone”, “Mỗi hộ gia đình một đường Internet tốc độ cao”,... Chúng ta có thể thấy điểm chung trong mục tiêu chiến lược của Viettel không phải là thị phần, lợi nhuận, doanh thu, mà rất giống với các mục tiêu của đất nước. Nó thể hiện Viettel luôn song hành với định hướng phát triển của Tổ quốc, khát khao đóng góp vào tiến trình phát triển kinh tế, xã hội.

Với mục tiêu như vậy, Viettel luôn tự nhận lấy những vấn đề lớn của xã hội, của đất nước để giải quyết. Ví dụ như khi đã “phủ sóng” toàn dân, nghĩa là Viettel đã xác định sẵn sàng hỗ trợ một bộ phận người yếu thế. Gắn kinh doanh với trách nhiệm xã hội là giải pháp để Viettel hoàn thành các mục tiêu của mình.

Tôi nghĩ rằng, Viettel chưa từng là nhà mạng nhỏ, vì những khát vọng của người Viettel rất lớn, ngay từ khi quy mô công ty còn nhỏ bé. Dám đặt các mục tiêu lớn lao, kiên định trong đàm phán để có sự hợp tác công bằng, đối diện thách thức để tự chủ mọi mặt, bản lĩnh đó của người Viettel đã xác lập vị thế doanh nghiệp từ khi khởi nghiệp.

- Nhịp sống: Khi thuê bao di động vượt qua số dân, từ khóa “bão hòa viễn thông” được nhắc đến nhiều. Viettel đã ứng xử với hoàn cảnh này như thế nào?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Theo tôi, lĩnh vực viễn thông không có khái niệm “bão hoà”, nhưng có sự chuyển dịch từ viễn thông truyền thống sang viễn thông số. Dịch vụ viễn thông đang là dịch vụ chính thì sẽ chuyển sang vai trò nền tảng. Nói cách khác, “bão hòa viễn thông” chỉ đúng khi nói về 1 dịch vụ, 1 công nghệ cụ thể. 15 năm trước, điện thoại di động 2G chỉ phục vụ cho thoại và SMS là chính. Năm 2015, mật độ dịch vụ này đã tiếp cận tới 100% người dân là “bão hòa” công nghệ 2G.

Khi đó, Viettel đã đặt cho mình mục tiêu khác là phổ cập dịch vụ data để người dân tiếp cận được với công nghệ số. Xuyên suốt giai đoạn triển khai 3G và 4G, Viettel đã làm được cuộc cách mạng thứ 2 là phổ cập điện thoại thông minh, mang kết nối băng thông rộng di động đến với mọi người dân Việt Nam.

Năm 2018, tỷ lệ khách hàng sử dụng mobile data chỉ khoảng 54%, thì đến nay đã lên tới 92% (2024), cao hơn mức trung bình của Châu Á và thế giới (đều ở mức 82% - nguồn GSMA Intelligence). Điều đó có nghĩa 4G đã gần tới điểm bão hòa, thì công nghệ mới là 5G lại xuất hiện. Đây là điểm khởi đầu của một giai đoạn mới, mở ra giai đoạn phổ cập kết nối thông minh cho mỗi người dân Việt Nam.

TRƯỞNG THÀNH TỪ PHỤNG SỰ TỔ QUỐC

- Nhịp sống: Theo ông, liệu Viettel đã sẵn sàng cho một cuộc cách mạng mới trong viễn thông?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Chắc chắn! Nhưng lần này sẽ rất khác. Viettel Telecom đã chuyển chiến lược kinh doanh từ cạnh tranh sang hợp tác. Thay đổi góc nhìn kinh doanh trong giai đoạn mới sẽ phù hợp với vai trò của một doanh nghiệp dẫn dắt thị trường hiện nay. Viettel sẽ tạo ra bùng nổ kết nối thông minh. Vai trò của Viettel trong giai đoạn mới là tiếp tục tiên phong dẫn dắt về kiến thiết hạ tầng số, đảm bảo hạ tầng viễn thông siêu băng rộng, siêu kết nối, hạ tầng dữ liệu sạch, mở và an toàn. Đây cũng là giai đoạn mà Viettel Telecom có sự chuyển dịch mạnh mẽ để tạo ra các ứng dụng số, nền tảng số có ý nghĩa cho sự phát triển của xã hội.

Điều chắc chắn là những nền tảng đó được kết nối bằng băng thông rộng, công nghệ tiên tiến nhất. Dựa trên những nền tảng Viettel xây dựng, cả xã hội (các doanh nghiệp, nhà phát triển độc lập - PV) được thỏa sức tự do sáng tạo trên đó, tạo ra những sản phẩm cung cấp cho người dùng. Ví dự như ô-tô tự lái, nhà máy thông minh, truyền hình không độ trễ,... tất cả những dịch vụ đó sẽ do cả xã hội làm, tạo ra sản phẩm trên nền tảng của Viettel.

Sự cộng hưởng và cùng tạo giá trị là sự bùng nổ mà Viettel Telecom mang đến cho xã hội, để phát triển kinh tế số, xã hội số và chính phủ số.

"5G không chỉ phục vụ khách hàng cá nhân mà sẽ phục vụ cho cả khách hàng doanh nghiệp, chính quyền, cơ quan nhà nước"

- Nhịp sống: Và những mục tiêu cụ thể của Viettel Telecom hướng tới trong kỷ nguyên số là gì ạ?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Như tôi đã nói, chiến lược của Viettel vẫn bám chặt với những mục tiêu của Đảng, Chính phủ trong phát triển đất nước. Vai trò của Viettel trong giai đoạn mới vẫn tiếp tục tiên phong đi trước về kiến thiết hạ tầng cho công cuộc chuyển đổi số quốc gia, bao gồm những hạ tầng quan trọng: hạ tầng 5G/6G, hạ tầng mạng cố định băng rộng siêu băng thông, hạ tầng IoT và hạ tầng dữ liệu. Việc đảm bảo phủ nhanh và sâu rộng hạ tầng số sẽ giúp cho công cuộc chuyển đổi số của đất nước diễn ra nhanh hơn, thúc đẩy nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ hơn và giúp cho đời sống người dân cũng được nâng tầm lên. Đó cũng chính là động lực cho tăng trưởng viễn thông trong các năm tới.

Trước mắt, 5G không chỉ phục vụ khách hàng cá nhân mà 5G sẽ phục vụ cho cả khách hàng doanh nghiệp, chính quyền, cơ quan nhà nước,... để phát triển xã hội, phục vụ các nền tảng số để phát triển kinh tế số, xã hội số và chính phủ số. Tất nhiên, trước 5G đã có những nền tảng khác để phát triển. Nhưng ưu thế công nghệ của 5G sẽ thúc đẩy quá trình phát triển nhanh hơn, tiện lợi hơn, sớm hơn. Viettel Telecom đặt mục tiêu phủ sóng 5G tới hơn 90% người dân ở khu vực thành thị trong gia đoạn khai trương 5G.

Song song với kiến tạo hạ tầng số, các nền tảng dịch vụ số cũng được Viettel Telecom phát triển với các mục tiêu đẩy mạnh phổ cập và hợp tác. Nền tảng truyền hình số TV360 mang khát vọng đưa dịch vụ truyền hình số chất lượng cao đến với mọi người dân, mọi hộ gia đình. Nền tảng smarthome Viettel Home được sinh ra để kết nối đến toàn bộ thiết bị thông minh trong mỗi hộ gia đình trở nên thuận tiện hơn, hiện đại hơn và an toàn hơn. Hay nền tảng SME Hub với mong muốn kết nối toàn bộ dịch vụ số của xã hội dành cho doanh nghiệp trên 1 nền tảng, giúp thúc đẩy mạnh mẽ cho quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp.

- Nhịp sống: Khi viễn thông còn là nghe gọi, việc “lắng nghe để thấu hiểu từng nhu cầu nhỏ nhất của khách hàng” là triết lý nổi tiếng giúp Viettel thành công. Triết lý này còn đúng trong kỷ nguyên số?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Nói đến lắng nghe, mọi người thường nghĩ đến khía cạnh phản ánh của khách hàng: Lắng nghe để chăm sóc khách hàng tốt hơn, lắng nghe để phục vụ khách hàng tốt hơn. Với Viettel Telecom, lắng nghe để thấu hiểu nhu cầu của khách hàng. Từ sự thấu hiểu nhu cầu đấy, chúng ta tạo ra những dịch vụ để cung cấp cho khách hàng.

Lúc trước chúng ta chỉ có một số dịch vụ liên quan đến viễn thông thì giờ chúng ta đã tích hợp dịch vụ viễn thông với công nghệ thông tin để cung cấp cho các tệp khách hàng như khách hàng cá nhân, doanh nghiệp, hộ gia đình, cơ quan, bộ ban ngành, chính phủ... Đấy chính là sự thấu hiểu, nắm được nội tâm của khách hàng để từ đó tạo ra sản phẩm phù hợp. Chúng ta lắng nghe một cách chủ động để thấu hiểu nhu cầu của khách hàng, thậm chí ngay cả khi khách hàng chưa cần lên tiếng.

Trong kỷ nguyên công nghệ số, đòi hỏi của khách hàng ngày càng khắt khe hơn, môi trường để trao đổi thông tin ngày càng đa dạng và phức tạp hơn. Nhà mạng cần phải đầu tư nhiều công cụ số để chủ động hơn trong việc lắng nghe khách hàng. Việc lắng nghe khách hàng một cách chủ động và chủ động tìm kiếm đến khách hàng, giúp họ giải quyết vấn đề của mình sẽ giúp nhà mạng gắn kết hơn với khách hàng của mình.

"Nếu chúng ta đoàn kết một lòng, kiên định theo mục tiêu phục vụ nhân dân, phụng sự đất nước, chúng ta sẽ tạo ra một Viettel Telecom mới mẻ, phát triển và lớn lên cùng vận hội của đất nước trên cơ sở đóng góp nhiều hơn cho xã hội".

- Nhịp sống: Kỷ niệm 20 năm mạng di động Viettel, ông có nhắn nhủ điều gì với CBNV Viettel Telecom để niềm tự hào của Viettel tiếp tục giữ ngôi vị số 1 trong lòng khách hàng?

- TGĐ Cao Anh Sơn: Tôi nghĩ rằng, Viettel Telecom phải tiếp tục phát huy nội lực, có định hướng chiến lược phát triển bền vững. Điều này buộc chúng ta phải có một nền tảng tốt đó là bộ máy, tổ chức bền vững. Chúng ta phải chuẩn bị nguồn lực con người tốt nhất cho giai đoạn mới.

Trên cơ sở tiếp nối truyền thống của Viettel, thấu hiểu văn hóa Viettel, mỗi cá nhân CBNV Viettel Telecom cần có sự khát khao, để phát huy hết trí tuệ, nỗ lực đóng góp vào sự phát triển của tổ chức, từ đó tạo ra Viettel Telecom vĩ đại trong tương lai.

Bên cạnh đó, chúng ta sẽ phải kiên định bám theo mục tiêu của Chính phủ, của đất nước, xã hội. Nếu chúng ta kinh doanh mà sản phẩm chỉ đáp ứng nhu cầu khách hàng thì chưa đủ. Chúng ta phải bám vào những định hướng chiến lược của Chính phủ, Nhà nước để từ đấy xây dựng mục tiêu phục vụ cho Tổ quốc, cho toàn dân.

Nếu chúng ta đoàn kết một lòng, kiên định theo định hướng, mục tiêu phục vụ nhân dân, phụng sự đất nước, chúng ta sẽ tạo ra một Viettel Telecom mới mẻ, phát triển và lớn lên cùng vận hội của đất nước trên cơ sở đóng góp nhiều hơn cho xã hội.

Trân trọng cảm ơn những chia sẻ của TGĐ!